Sa Domo Museu “Tiu Virgìliu“, in su tzentru de sa bidda betza, in carrera Regina Margherita, in sa zona chi si narat “Mesu Idda“, est su signu vivente de sa cultura populare. Rapresentat una testimonia de importu de sa cultura de sos massajos e de sos artesanos de su perìodu intre sos sèculos XIX e XX. Est intitulada a “Tiu Virgìliu“, in memòria de s’ùltimu proprietàriu, sa Domo cunservat ogetos e machinàrios de interessu etnogràficu e antropològicu, chi pertocant sas atividades artesanales de su mundu agro-pastorale chi ant caraterizadu s’economia de sa bidda finas a pustis de sa prima gherra mundiale.
Ogetos e trastes de formas particulares chi ammentant tempos e ritmos de vida marcados dae su passare lentu de sas istasiones e de sas cosas de fàghere cullegadas a issas. In sa parte de subra de sa Domo Museu, fata prus o mancu in su 1930, b’at duos aposentos de colcare e una sala e rapresentat pròpiu una descritzione de sa vida familiare. Si notat meda sa diferèntzia intre sa rustitzidade de su pianu terra e sos colores de su pianu de subra.
In su museu b’at prus de milli petzos e cheret èssere, in sa semplitzidade sua, unu modu pro cumprèndere sos momentos de vida e de una realidade istòrica, sotziale e polìtica de totu sa Pianalza.
In intro de su museu est allestida una mustra fotogràfica permanente chi pertocat sos sitos archeològicos de su territòriu de Sune. A su visitadore sa mustra si presentat comente unu sèberu de su mundu prenuràgicu e nuràgicu, ammustrende su patrimòniu istòricu, archeològicu e culturale presente in su territòriu e ispieghende in cale cuntestu istòricu sunt istados fatos custos monumentos particulares e sa funtzione issoro.
A pustis de istudios e chircas ispetzìficas in contu de costùmenes e de traditziones de Sune e de sa Pianalza, sunt istadas allestidas e sunt propostas onni tantu unas cantas mustras. Sa mustra de su pane est una regorta manna de panes de tantas formas traditzionales chi, ricas de significadu e de contos, proietant su visitadore in una dimensione agiumai innaturale.
Sunt ispiegados totu sos momentos de su traballu chi andant dae sa maghinadura de su trigu (in s’istrutura de su museu b’est su mòlinu), a sas fases de preparatzione de sa farina e de sa pasta cun totu sos ogetos chi serbiant (teruddas, chiliros, colbes e canisteddas, pannimenta, e fintzas sa màchina de suìghere) pro finire su percursu in s’aposentu de su furru.
Si podent visitare fintzas: sa mustra de su costùmene de Sune, sa mustra de sos giogos sardos chi contat prus de 70 giogos antigos. Sos visitadores sunt acumpangiados in su percursu dae personale espertu e sas vìsitas si podent fàghere, a richiesta, fintzas in inglesu, in frantzesu e in tedescu.
Oràrios:
Istiu: 9,30 – 12,30 / 15,30 – 19,00
Bassa istasione: 09,30 – 12,30 (prenotende nessi duas dies in antis si podet visitare su Museu fintzas a sero)
Su lunis est serradu
Tel. 070 9538480/ +39 328 8789521
Fax 070 288302
https://www.facebook.com/casamuseotiuvirgiliu/
(M.G.S.)